Daj się ponieśćpolskiej współczesnejliteraturze fletowej

Kompozytor, skrzypek, pedagog; absolwent Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, w klasie kompozycji i skrzypiec, doktor habilitowany w dziedzinie sztuk muzycznych. Wykształcenie uzupełniał m.in. na kursach kompozytorskich w Rēzekne (Łotwa), Apeldoorn (Holandia), Radziejowicach i Krakowie.

Jego twórczość kompozytorska obejmuje ponad 90 autonomicznych utworów przeznaczonych na rozmaite składy wykonawcze (kompozycje instrumentalne, wokalne, wokalno-instrumentalne, elektroakustyczne, elektroniczne), które wykonywane były na estradach większości krajów europejskich, w USA i Australii. Artysta komponuje również muzykę do spektakli teatralnych, muzykę do gier, muzykę do terapii, ponadto jest autorem instalacji audiowizualnych, aranżacji muzyki popularnej oraz jingli.

Laureat kilkunastu międzynarodowych i ogólnopolskich konkursów kompozytorskich, wielokrotny stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Prezydenta Wrocławia. W 2020 r. otrzymał Odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.

Jego muzykę można opisać następującymi słowami-kluczami (kolejność alfabetyczna): algorytm, cykl, gest, harmonika, improwizacja, interdyscyplinarność, intuicja, komputer, kontekst, mikromelodyka, multimedialność, porządek, powtarzalność, procesualność, punktualizm, sonoryzm, swoboda, teatralizacja, wysokość dźwięku.

Źródło: www.adamporebski.com

Fot: Kamila Romaniuk

Xchange na 2 flety i klawesyn (2022)

Xchange to zmiana, przemiana, wymiana. Utwór skomponowałem w 2022 roku dla Agaty Kielar-Długosz, Łukasza Długosza oraz Marka Toporowskiego. W utworze wykorzystuję autorską technikę „kontrolowanych gestów wykonawczych”, polegającą na tworzeniu wizualno-audialnych iluzji. Muzycy wykonują naturalne gesty, typowe dla gry na swoim instrumencie, lecz nie wydobywają realnego, słyszalnego dźwięku. Odbiór bodźców słuchowych i wzrokowych jest zatem zaburzony i prowadzi do percepcyjnej interakcji ze słuchaczem-widzem.

Adam Porębski

Uczyła się kompozycji od najmłodszych lat, początkowo w klasie Magdaleny Cynk w Zespole Szkół Muzycznych im. K. Szymanowskiego w Toruniu. W 2013 roku ukończyła z wyróżnieniem Akademię Muzyczną im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu w klasie prof. Zbigniewa Kozuba. Jest także absolwentką studiów podyplomowych z kompozycji (2014) w uczelni Universität für Musik und darstellende Kunst w Wiedniu pod kierunkiem prof. Reinharda Kargera. W roku 2016 uzyskała stopień doktora w dziedzinie sztuk muzycznych w dyscyplinie artystycznej kompozycja i teoria muzyki, a w roku 2023 - stopień doktora habilitowanego w dziedzinie sztuki.

Jest laureatką kilkudziesięciu prestiżowych ogólnopolskich i międzynarodowych konkursów kompozytorskich m.in. Międzynarodowego Konkursu Kompozytorskiego
w Oklahoma City, USA (2010), Międzynarodowego Konkursu Kompozytorskiego Gramodeska w Pradze (2011), Ogólnopolskiego Konkursu Kompozytorskiego im. T. Ochlewskiego, organizowanego przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne (2011 oraz 2015), Międzynarodowego Konkursu Kompozytorskiego Marathon V-Festival for young contemporary music w Wiedniu (2013), Ogólnopolskiego Konkursu Kompozytorskiego KM Związku Kompozytorów Polskich im. Z. Mycielskiego (2013, 2014), XIV. International Forum Music of Youth w Kijowie (2016), Special Prize European Piano Bridge na IV Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim Artistes en Herbe w Luksemburgu (2017), II Nagrody na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim First Accordion Composition Competition Fidelio w Madrycie (2017), III Nagrody na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim 4th Opus Dissonus Composition Competition 2018 w Brazylii (2018), Międzynarodowego Konkursu Kompozytorskiego KALEIDOSCOPE 2019 w Los Angeles, USA (2019), Międzynarodowego Konkursu Kompozytorskiego Subtle Cheetah Brass Quintet w Nowym Jorku (2019), International Composition Competition NEW VISION w Nowym Jorku (2020), International Call for Score Musica Prospettiva we Włoszech (2020-2021), wyróżnienie w Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim Classic Pure Vienna International Music Competition w Wiedniu (2022) czy wyróżnienie w IX International Piano Competition Smederevo w kategorii kompozycji w Serbii (2022).

Ewa Fabiańska-Jelińska otrzymała wiele stypendiów artystycznych i naukowych m.in. Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Młoda Polska (dwukrotnie: 2012, 2020),Stypendium dla Wybitnych Młodych Naukowców, przyznawanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2017-2020) czy Medal Młodej Sztuki Głosu Wielkopolskiego (2020).

Jej utwory są niezwykle często wykonywane w kraju oraz podczas licznych prestiżowych festiwali i koncertów muzyki współczesnej w Europie (Austria, Belgia, Francja, Czechy, Litwa, Dania, Estonia, Grecja, Hiszpania, Portugalia, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Włochy, Norwegia, Majorka, Słowenia, Szwecja, Ukraina, Islandia), Azji (Indonezja, Iran, Korea Południowa, Tajlandia, Wietnam) oraz Ameryce Północnej (Nowy Jork, Oklahoma City, Nowy Meksyk, Kansas, New Jersey). Kompozycja młodej artystki Trzy tańce polskie na kwintet dęty blaszany została zakwalifikowana przez międzynarodowe jury oraz wykonana w 2016 roku podczas jednego z najważniejszych festiwali muzyki nowej na świecie – Światowych Dni Muzyki w Korei Południowej, który jest organizowany przez Międzynarodowe Towarzystwo Muzyki Współczesnej (ISCM). Kompozytorka była jedną z najmłodszych uczestniczek tego Festiwalu. W 2018 roku jej utwór Medytacja III został wybrany spośród ponad 1000 kompozycji do wykonania w ramach SCI Conference na Uniwersytecie w Nowym Meksyku (USA). W ostatnich latach kompozycje Ewy Fabiańskiej-Jelińskiej zostały zaprezentowane m.in. podczas następujących i koncertów i festiwali: Poznańska Wiosna Muzyczna, LOOP 11 w Belgii, Eesti Muusika Päevad w Estonii, Tehran Contemporary Music Festival w Iranie, Międzynarodowy Festiwal Klarnetowy ClarinetFest w Stanach Zjednoczonych czy Word and music on exile and asylum w Filharmonii Berlińskiej.

Warto podkreślić, iż Ewa Fabiańska-Jelińska w drodze konkursu w ostatnich latach dwukrotnie brała udział w ogólnopolskim programie Muzyka Naszych Czasów, organizowanym przez Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach oraz była rezydentką Towarzystwa Muzycznego im. Feliksa Nowowiejskiego.

Kompozytorka współpracowała do tej pory m.in. z następującymi zespołami i orkiestrami: TrombQuartet, Duo Wolańska/Gajda, Sepia Ensemble, Kwartet Śląski, Neoquartet, Chór Narodowego Forum Muzyki we Wrocławiu, Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus, Baltic Neopolis Orchestra, Orkiestra Filharmonii Poznańskiej, Chór i Orkiestra Cappella Gedanensis, Orkiestra Filharmonii Świętokrzyskiej, Orkiestra Filharmonii Zielonogórskiej, Sinfonietta Cracovia, Toruńska Orkiestra Symfoniczna, Prague Modern (Czechy), the New Mexico Contemporary Ensemble (USA), Subtle Cheetah (USA);oraz z takimi dyrygentami, jak: Łukasz Borowicz, Szymon Bywalec, Jakub Chrenowicz, Rafał Kłoczko, Katarzyna Tomala-Jedynak, Monika Wolińska czy Agnieszka Franków-Żelazny.

Utwory Ewy Fabiańskiej-Jelińskiej są regularnie wydawane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne PWM, DUX, Acte Prélable oraz Norsk Musikforlag z Norwegii. W 2021 roku ukazała się pierwsza płyta monograficzna kompozytorki Ewa Fabiańska-Jelińska. Chamber Music, wydana przez DUX.

Ewa Fabiańska-Jelińska jest Prezesem poznańskiego oddziału Związku Kompozytorów Polskich, członkiem Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej oraz adiunktem w Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu.

Źródło: www.jelinska.com

Fot: Ksenia Shaushyshvili

Persistance na 2 flety i fortepian (2021)

W ramach Stypendium z Funduszu Popierania Twórczości ZAiKS skomponowany został utwór kameralny Persistance na 2 flety i fortepian z myślą o wybitnych polskich artystach, specjalizujących się w wykonywaniu muzyki współczesnej - Łukaszu Długoszu, Agacie Kielar-Długosz oraz Andrzeju Jungiewiczu. W ciągu ostatnich miesięcy kompozycja była wykonana kilka razy, m.in. podczas 18 Dni Edukacji Muzycznej Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Krakowie czy Koncertu z okazji 140. Rocznicy urodzin Karola Szymanowskiego w Atmie w Zakopanem. Utwór został prawykonany 6.10.2021 r. podczas serii koncertów „Poznańskie Koncerty Muzyki Kameralnej".

Ewa Fabiańska-Jelińska

W latach 1983-88 studiował grę na fortepianie w klasie prof. Kazimierza Gierżoda, a w latach 1988-94 – kompozycję pod kierunkiem prof. Włodzimierza Kotońskiego w Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie. Swoje umiejętności doskonalił podczas warsztatów kompozytorskich m.in. u Hanny Kulenty, Henryka Mikołaja Góreckiego, Michaela Nymana, Louisa Andriessena i Tristana Muraila. Jako pianista i kompozytor uczestniczył w licznych festiwalach muzyki współczesnej, jak Światowe Dni Muzyki (Warszawa, Seul), „Warszawska Jesień”, „Poznańska Wiosna Muzyczna”, „Musica Polonica Nova” (Wrocław). Był stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, m.st. Warszawy i Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. W roku 2013 w serii wydawniczej Związku Kompozytorów Polskich „Muzyka Polska Dzisiaj” ukazała się jego autorska płyta CD.

W latach 90-tych, jako członek Grupy MM, Jarosław Siwiński działał na pograniczu teatru, muzyki i sztuk wizualnych, tworzył muzykę do filmów animowanych (m.in. Jana Lenicy, Daniela Szczechury, Marcina Giżyckiego, Agnieszki Skolik, Tomasza Kozaka), teatru i gier komputerowych. Współpracował m.in. z Eugeniuszem Rudnikiem, Fryderykiem Rzewskim, Michelangelo Pistoletto, Orchest De Ereprijs, duetem Viktor Lois/Yin Peet, Grupą Azorro, zespołem Bang On a Can (Nowy Jork) i Forbidden City Chamber Orchestra (Pekin). Jako pianista i kompozytor przez ponad 20 lat współpracował z poznańskim Centrum Sztuki Dziecka.

Poza muzyką rozumianą w sposób klasyczny – instrumentalną, wokalną i elektroniczną – w obszarze jego twórczych zainteresowań znajdują się także instalacje dźwiękowe oraz fortepian autonomiczny.

Jarosław Siwiński jest ponadto współautorem licznych projektów artystycznych i edukacyjnych, jak „Audio Stage”, „Obrazy z Warszawy”, „Muzyka współczesna nie gryzie” czy „Opowiedz mi bajkę”. Od roku 2017 pełni funkcję dyrektora artystycznego Warszawskich Spotkań Muzycznych – festiwalu organizowanego przez Związek Kompozytorów Polskich.

Źródło: siwinski.art

Fot: Małgorzata Kołcz

Gismondo na dwa flety i fortepian (2020)

Komponując Gismondo, myślałem głównie o naturalności, a nawet „biologiczności” frazy, oddechu, narracji muzycznej. Wiele tu fragmentów beztaktowych, polegających na swobodnym dialogowaniu pomiędzy instrumentami – w I części pomiędzy całą trójką. Później fortepian zajmuje się już tylko sobą, ale dzięki temu staje się ważnym tłem, kontekstem dla dalszych pogaduszek fletów, czyli klasycznym akompaniamentem.

Największym wyzwaniem dla wykonawców wydaje się tu osiągnięcie „luzu”: maksymalnie naturalnej ekspresji, pozornie biegnącej niezależnie od tego, czy zapis ujęty jest w taktach, czy nie.

Gismondo to więc w istocie utwór o rzeczy oczywistej dla zawodowych muzyków, ale nie zawsze oczywistej dla słuchacza, czyli tzw. wtórnej naturalności: poprzez odczytanie i przyswojenie tekstu „uwewnętrzniamy” go, interioryzujemy tak bardzo, że staje się naszą własną mową, oddechem, emocją.

To bardzo upodabnia zawód muzyka do aktora, utożsamiającego się ze swoją rolą. Początkowo nośnikiem tekstu są nuty, ale tylko po to, by na koniec muzyk sam stał się tekstem (utworem), a nuty pozostały tylko przypomnieniem, suflerem. To jest ten moment, kiedy wykonawca staje się medium kompozytora, gotowym do przekazania muzyki słuchaczom.

A czyim medium jest kompozytor?

Jarosław Siwiński

Kompozytor, pianista i krytyk muzyczny urodzony 27 listopada 1935 roku w „Leśniczówce” (nazwa nieoficjalna, rodzinna) nieopodal Szamocina w woj. poznańskim. Studiował muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim. Jako student rozpoczął działalność publicystyczną w czasopismach „Ruch Muzyczny” (1955), „Jazz” (1956-63) i „Jazz Forum” (od 1965).

W latach 1957-63 pracował w redakcji muzycznej Telewizji Polskiej. Rozpoczął tam komponowanie muzyki dla Teatru Telewizji. Po emisji pierwszego spektaklu (O człowieku który poślubił niemowę Anatola France'a) otrzymał propozycję współpracy z Agnieszką Osiecką. Skomponował muzykę do nieomal wszystkich słowno-muzycznych spektakli Listy śpiewające. Były to głównie piosenki wykonywane przez aktorów i kilku wokalistów estradowych.

Od roku 1965 rozpoczął komponowanie muzyki filmowej. Jest autorem ok. 40 ilustracji muzycznych do filmów, w tym kilku seriali. Największą oglądalność osiągnął serial Chłopi w reżyserii Jana Rybkowskiego, emitowany do dzisiaj. Obejrzeli go telewidzowie nie tylko Europy, lecz niemal całego świata. Drugim ważnym serialem jest Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy w reż. Jerzego Sztwiertni.

Od początku lat 70-tych komponuje utwory wykonywane na koncertach filharmonicznych i na festiwalach nowej muzyki – „Warszawska Jesień”, „Warszawskie Spotkania Muzyczne”, „Musica Polonica Nova”, „Poznańska Wiosna Muzyczna”.

W latach 1974-75 pełnił funkcję zastępcy dyrektora muzycznego Polskiego Radia, a w latach 1990-91 był dyrektorem Programu II Polskiego Radia. Wprowadził bezpośrednie transmisje z Metropolitan Opera, stałą audycję poświęconą muzyce elektroakustycznej „Hortus Musicus, Hortus Electronicus” oraz bezpośrednie transmisje całości Konkursu Chopinowskiego.

W latach 1987-89 był sekretarzem, a w latach 1989-1991 wiceprezesem Zarządu Głównego Związku Kompozytorów Polskich. W latach 2007-10 był prezesem Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej.

A. Sławiński otrzymał szereg nagród, m.in. w 1966 (z A. Osiecką) i w 1967 (z W. Młynarskim) na Krajowym Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu, w 1967 Bursztynowego Słowika - główną nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie (z W. Młynarskim), następnie w 1987 nagrodę Ministra Kultury i Sztuki, w roku 1999 tytuł „Man of the Year” w kategorii publicystyki w plebiscycie „Jazz Forum”, nagrodę Związku Kompozytorów Polskich za osiągnięcia twórcze i wielostronną działalność na rzecz polskiego środowiska kompozytorskiego.

Źródło: www.polmic.pl

Fot: archiwum prywatne

Dodecanzonetta na 2 flety (2015)

Na początku lat 60-tych gdy byłem już autorem pierwszej muzyki do Teatru Telewizji i rozpoczynałem komponowanie melodii doListów śpiewających zwróciła się do mnie redakcja programów… rolniczych z propozycją napisania muzyki do krótkiego filmu przedstawiającego uroki prowincji, jej zabudowań, lasów, pól i jezior. Pomysł czerpania z folkloru odrzuciłem jako zbyt banalny. Postanowiłem nawiązać do muzyki współczesnej.

Fascynowała mnie technika dwunastotonowa, która pojawiała się także w utworach polskich kompozytorów, między innymi Tadeusza Bairda. Napisałem utwór na sopran solo bez tekstu, z towarzyszeniem paru instrumentów. Udało mi się skomponować kantylenę podkreślającą urodę polskiego pejzażu. Utwór kończył się spokojną codą instrumentalną, na tle której aktor recytował krótki wiersz Andrzeja Jareckiego.

Jakże to miła chwila będzie / gdy dzikim stanę się łabędziem / gdy wyzwolony z miejskich łupin / w las wrosnę, albo w wonny łubin…

Tylko tyle pamiętam. Nie zapamiętałem ani nazwiska solistki, ani aktora. Gdy otrzymałem propozycję współpracy z państwem Długoszami natychmiast opracowałem główną melodię na dwa flety. I tak powstała Dodecanzonetta. Jeśli starczy mi czasu napiszę może Dodecanzonę?

Adam Sławiński

Kompozytorka i wokalistka. Znana z niestandardowej skali głosu i wykorzystywania go w sposób łamiący stereotypy. Koncertuje na całym świecie, ma w dorobku wiele prawykonań. Oprócz kilkudziesięciu filharmonii, oper i festiwali, jako wokalistka oraz kompozytorka współpracowała z czołowymi instytucjami muzycznymi z całego świata, m.in.: Carnegie Hall in New York, Walt Disney Concert Hall in Los Angeles, Konzerthaus in Vienna, Konzerthaus in Berlin, Musikgebouw in Amsterdam, Musikverein Wien, Royal Albert Hall, Royal Festival Hall in London, Elbphilharmonie in Hamburg, Philharmonie in Berlin, Cologne, Luxembourg, Casa da música in Porto, Seattle Symphony, Chicago Symphony, Baltimore Symphony. Była obecna także na festiwalach: BBC Proms, Wien Modern, Donaueschingen Musiktage, Festival d’Automne à Paris, März Musik, Darmstadt Summer Course, Ultraschall, Wittener Tage für Neue Kammermusik, Huddersfield Contemporary Music Festival, Trans Art, Warsaw Autumn, Beethoven Festival in Bonn, Musikprotokoll.

Współpracowała z takimi zespołami jak Klangforum Wien, Ensemble InterContemporain, musikFabrik, London Sinfonietta, Ictus, Eighth Blackbird, San Francisco Contemporary Music Players, Münchener Kammerorchester, Neue Vocalsolisten, Remix Ensemble, 2e2m Ensemble, Seattle Chamber Players, as well as The ORF Vienna Radio Symphony Orchestra, Radio-Sinfonieorchester des SWR, Deutschlandfunk, Westdeutscher Rundfunk, Staatsoper Hannover, Teatr Wielki - Opera Narodowa w Warszawie oraz innymi zespołami.

Laureatka kilkunastu konkursów – wokalnych i kompozytorskich. Do najważniejszych wyróżnień należą „Paszport Polityki” (2005), „Fryderyk” za monograficzną płytę Cascando (2010) oraz za recital wokalny „Apparition” (2020), zwycięstwo na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów za kompozycję Not I (2013), nagroda „Polonica Nova” (2014), Koryfeusz Muzyki Polskiej (2016), Europejska Nagroda Kompozytorska (2018), Erste Bank Kompositionspreis (2018), odznaka honorowa Zasłużony dla Kultury Polskiej oraz medal Gloria Artis. Związana z Wrocławiem, gdzie jest profesorem w macierzystej uczelni. Wraz z Cezarym Duchnowskim współtworzy duet ElettroVoce.

Wśród kilkunastu publikacji fonograficznych znajdują się m.in. albumy kompozytorskie: Cascando (CD Accord), Not I oraz Cleopatra’s Songs (KAIROS), Bildbeschreibung (Anaklasis), jak i wokalne: Poems z interpretacjami pieśni Coplanda, Berga i Szymańskiego, el Derwid - Plamy na słońcu, Dream Lake z cyklami wokalnymi Witolda Lutosławskiego i Andrzeja Czajkowskiego oraz najnowszy Apparition z pieśniami Ravela, Barbera, Szymanowskiego, Crumba i Obradorsa (CD Accord).

Źródło: zubel.pl

Fot: Łukasz Rajchert

Aria z opery Bildbeschreibung na flet basowy (2016)

Muzyczną osią opery Bildbeschreibung są relacje między solistycznie traktowanymi instrumentami, których partie zasadzają się na realizacji przez wykonawców warstw dźwiękowych – rozumianych nie tylko jako eksploracja własnego instrumentu, ale przede wszystkim prezentacja lub dźwiękowa reprezentacja tekstu. Rzecz w tym, że każdy z głosów kreuje obszar „opisania obrazu”, czyli ma prowadzić odbiorcę do stawiania pytań: co było wcześniej? Jak to się stało?

Wielość i wieloznaczność tych – mimo wszystko jednak – domysłów daje otwarty katalog wyobrażeń. Skoro otwarty, to nie sposób wskazać liczbę skojarzeń, która byłaby właściwa – zbyt duża lub zbyt mała. Po prostu większa całość postrzegana z perspektywy jednego solisty lub przez pryzmat jednej tylko arii uprawnia do eksponowania idei Bildbeschreibung tak, jak każdy obraz można zacząć oglądać lub analizować, wychodząc od pojedynczego detalu, motywu, jednej postaci. Aria ta nie jest zatem wyimkiem na podobieństwo szlagierów z historii klasycznej opery. Jest soczewką, która – tak jak ma to miejsce w całej operze Bildbeschreibung – skupia uwagę na wybranym detalu, a sam solista, nie mając komfortu pokazania się na tle całego wydarzenia, od pierwszej sekundy kusi do obmyślania genezy Bildbeschreibung.

Agata Zubel

Kompozytor, pianista improwizator, pedagog, animator i działacz muzyczny, urodzony w 1959 roku w Lublinie. Studiował kompozycję w Akademii Muzycznej w Warszawie u Tadeusza Bairda i Mariana Borkowskiego oraz w Konserwatorium Królewskim w Hadze u Louisa Andriessena. Autor muzyki wielu gatunków - twórca interdyscyplinarny. Jego utwory ze sfery muzyki komponowanej były wykonywane w kilkudziesięciu krajach przez czołowe orkiestry, zespoły i solistów. Nagrania tych utworów ukazały się na płytach wydanych przez BBC Music, Signum Classic, Polskie Nagrania, Acte Préalable, Ośrodek Międzykulturowych Inicjatyw Twórczych „Rozdroża” i Polskie Centrum Informacji Muzycznej. Jako kompozytor był wyróżniony m.in. na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO, nominowany do nagrody Opus i nagrody Musica Nova.

Inicjator powstania grupy muzyki improwizowanej Kawalerowie Błotni, z którą koncertował w wielu krajach. Zaangażowany w tworzenie i programowanie wydarzeń muzycznych, m.in. jako komisarz festiwalu Audio-Art w Warszawie, inicjator i koordynator cyklu koncertów „Generacje”, cyklu koncertów w szkołach warszawskich „Akademia dźwięku”, autor programu animacji muzycznej w szkołach Stowarzyszenia Kultury i Edukacji w Warszawie, pomysłodawca i organizator corocznych artystycznych warsztatów wolnej improwizacji pod nazwą „Ogólnopolski skup dźwięków nowych i używanych” oraz współtwórca i komisarz artystyczny Festiwalu Tradycji i Awangardy Muzycznej KODY w Lublinie. W latach 2003-15 prezes Związku Kompozytorów Polskich.

Inicjator rozwiązań publicznych służących społecznemu obiegowi muzyki. Współinicjator powstania Europejskiego Porozumienia Kompozytorów i Autorów w Brukseli i Stowarzyszenia Kreatywna Polska, zrzeszającego polskie środowiska twórcze i przemysły kreatywne, którego to stowarzyszenia jest prezesem. Jerzy Kornowicz od 2017 pełni funkcję dyrektora Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”.

Źródło: www.polmic.pl

Fot: Mariusz Wideryński

Relacja na flet altowy i pogłos elektroniczny (1990)

Relacja na flet altowy (lub inne instrumenty drewniane) oraz pogłos pochodzi z okresu, w którym interesowałem się spektralizmem. Kompozycja rozwija pewne wątki i techniki spektralne, ale ponieważ dominującą rolę w tej technice odgrywa akordowość, to napisanie utworu na instrument solo może się wydawać nieco wbrew tej idei. W uniknięciu tej monofonii ma pomóc właśnie pogłos, który pozwala scalić wszystkie dźwięki kompozycji w grę akordową. Utwór cechuje także nieustępliwa narracja i energetyka, które trzymają w napięciu nie tylko twórcę, ale przede wszystkim wykonawcę i – mam nadzieję – słuchacza. Dzięki temu dzieło jest także obiektowe – jest pewną bryłą dźwiękową, która żyje życiem wewnętrznym, ale z trwającym wykresem energetycznym. To bardzo mnie w muzyce interesuje – jak jej nie opowiadać kompozycją, tylko zbudować przestrzeń, która nie zawsze w sposób literalnie postrzegalny składa się z elementu stałego mającego swoje życie.

Jerzy Kornowicz

Kompozytor urodziny w 1986 roku. W 2011 r. ukończył z wyróżnieniem studia magisterskie w Akademii Muzycznej we Wrocławiu pod kierunkiem Grażyny Pstrokońskiej-Nawratil (kompozycja), Cezarego Duchnowskiego (kompozycja komputerowa) oraz Zbigniewa Karneckiego (muzyka teatralna i filmowa). W 2019 roku uzyskał stopień doktora sztuk muzycznych (dysertacja doktorska pt. Emergencja algorytmów wysokościowych na podstawie koncertu wiolonczelowego „Zjawy”).

Utwory Mateusza Ryczka były wielokrotnie wykonywane w kraju i za granicą (Niemcy, Hiszpania, Portugalia, Belgia, Turcja, Włochy, Węgry, Czechy, Wielka Brytania, Białoruś, Rosja, Szwajcaria, Austria, USA, Kuba, Ukraina, Japonia). W 2013 r. nakładem Domu Wydawniczego For Tune Records ukazała się jego pierwsza monograficzna płyta PLANETONY, a drugi monograficzny album „Cello Works” został wydany nakładem wydawnictwa DUX.

Jest laureatem wielu konkursów kompozytorskich, stypendystą Ministra Kultury, Marszałka Dolnośląskiego oraz Prezydenta Miasta Wrocławia. Swoje kompozycje konsultuje z wiatrem, słońcem i córkami: Rozalią, Aurelią i Laurą.

Źródło: mateuszryczek.com

Fot: Sylwia Tracz

POLO-LESS na 2 flety i klawesyn (2022)

Czasem mniej, znaczy więcej – taką maksymę wpisałem w partyturę swojego utworu. Tytuł utworu to zaś jak gdyby mniej poloneza. Kiedy myślę o kompozycji pisanej w konwencji tego gatunku nie mogę przejść obojętnie obok twórczości Fryderyka Chopina. Wykorzystałem Poloneza B-dur, który kompozytor napisał w wieku zaledwie 7 lat. Wykorzystałem go jednak nie w formie cytatu, ale dekonstrukcji początkowych kilku taktów. Strzępy motywów w rozszerzonych artykulacjach, przedzielone różnymi pauzami, dopiero po chwili składają się w charakter poloneza. Motyw ten jest przetwarzany w różny sposób, nastrajany na szeregi harmoniczne, przerabiany w formie glissanda. Dopiero po chwili słuchacz orientuje się, że ma do czynienia z rytmem tańca.

Mateusz Ryczek

Urodzony w 1978 roku, absolwent Akademii Muzycznej we Wrocławiu w klasie Stanisława Krupowicza, członek Związku Kompozytorów Polskich. Jego utwory były wykonywane na krajowych i zagranicznych festiwalach muzyki nowej, m.in. podczas Musica Polonica Nova, Musica Electronica Nova i The Dutch Music Days oraz prezentowane na antenie Radio Netherlands Music, Deutschlandradio Kultur i Programu 2 Polskiego Radia. Jest laureatem zagranicznych i krajowych konkursów kompozytorskich, m.in. Konkursu Holenderskiej Fundacji „Yo” za Euphonicum na chór i orkiestrę symfoniczną (2004), I nagrody na Konkursie Młodych Kompozytorów im. T. Bairda (2005) za Son’tasy 2.1 na dwa fortepiany i media elektroniczne oraz III nagrody na Konkursie Kompozytorskim ZAIKS za Koncert fortepianowy (2008).

Był współautorem projektów multimedialnych artystów z innych dziedzin sztuki (Paweł Lisek, Sztuczna Inteligencja w Inteligentnej Sztuce, 2013, Jan Smaga, Sekunda, 2014). W swoich utworach wykorzystywał urządzenia odczytujące kierunkowe zmiany fal mózgowych (?@? na wiolonczelę i komputer z Andrzejem Bauerem, Overfitting I na altówkę i komputer z Rafałem Zalechem i Dariuszem Jackowskim). Jest także czynnym pianistą, w 2016 roku wystąpił wraz z Marią Erdman w prawykonaniu swojego utworu From ClaPy import… na klawikord, fortepian i elektronikę.

Adrian jest również badaczem danych i naukowcem pracującym nad zrozumieniem związków matematyki i muzyki poprzez neurokognitywistyczne modelowanie napięć harmonicznych w utworze muzycznym. Pochodną tej pracy jest zainteresowanie głębokimi sieciami neuronowymi i możliwościami ich wykorzystania w integracji muzyki ze słowem i obrazem.

Źródło: culture.pl

Fot: Adrian Foltyn

!@! na 2 flety i fortepian (2018)

Ten utwór to chwilowa przerwa w mojej fascynacji muzyką algorytmiczną. Choć przerwa jest pozorna – kompozytor jest dla mnie pierwowzorem programisty :-). Tytuł – który celowo istnieje tylko w formie pisanej – ma coś (mam nadzieję, nieoczywiście) wspólnego i z formą utworu, składem, jak również ze źródłem inspiracji algorytmicznych. Interpretację zawsze pozostawiam słuchaczom i ciekawy jestem jej zróżnicowania. Bardzo istotne są dla mnie harmonia i improwizacja, których powiązania z moimKoncertem fortepianowym pewnie da się wykryć. W obu elementach wkład Agaty, Łukasza i Andrzeja jest kluczowy i bardzo szczęśliwy jestem, że to właśnie oni dają !@! tchnienie swoich wrażliwości i wyrazu.

Adrian M. Foltyn

Urodzona w 1947 roku, jest wrocławianką. Studia kompozytorskie rozpoczęła pod kierunkiem prof. Stefana B. Poradowskiego, a ukończyła w klasie prof. Tadeusza Natansona w PWSM (1971 r.) i w tej uczelni podjęła pracę. W 1978 r. jako stypendystka rządu francuskiego uczestniczyła w wykładach Oliviera Messiaena (Konserwatorium) i Pierre’a Bouleza (IRCAM) w Paryżu, w seminarium autorskim Iannisa Xenakisa w Aix-en-Provence. Była też stażystą w Studio Muzyki Eksperymentalnej w Marsylii.

W 1993 r. otrzymała tytuł naukowy profesora. Od 1977 r. prowadzi klasę kompozycji we Wrocławiu, a w latach 1998 – 2009 r. kształciła także młodych twórców w Akademii Muzycznej w Poznaniu. Jej absolwenci zajmują istotną pozycję w polskiej muzyce współczesnej. W latach 1991-2017 kierowała pracą Katedry Kompozycji i Teorii Muzyki (obecnie Katedra Kompozycji) we Wrocławskiej Akademii Muzycznej. Uczestniczyła w 4 edycjach pracy Komisji Programowej Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień, a w latach 1996 - 2008 pełniła kolejno funkcje doradcy programowego, kierownika i dyrektora artystycznego Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej Musica Polonica Nowa.

Jest laureatką konkursów kompozytorskich: m.in. Ogólnopolskiego Konkursu im. Grzegorza Fitelberga (1971), Międzynarodowego Konkursu Kompozytorskiego GEDOK w Mannheim (1975), Międzynarodowej Trybuny Kompozytorów UNESCO w Paryżu (1987). Wyróżniona również m in. Nagrodą Premiera za twórczość dla dzieci i młodzieży, Nagrodą Miasta Wrocławia, Nagrodą im. św. Brata Alberta (1998 ). Jest laureatką Wrocławskiej Nagrody Muzycznej (2002) oraz Nagrody Związku Kompozytorów Polskich (2004). W roku 2006 i 2018 otrzymała Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Dziedzinie Muzyki. W 2013 r. uhonorowana została srebrnym medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis, a w 2017 Medalem Zasłużony dla Wrocławia.

Źródło: www.polmic.pl

Fot: Marta Filipczyk

Eco per flauti na 2 flety solo (1980)

Eco per flauti należy do cyklu miniatur pisanych dla przyjaciół, jednym ciągiem intuicyjnie. Powstał dla młodych utalentowanych flecistek, z którymi łączyły mnie więzi studenckie – Wandy Balcar i Niezapomnianej Liliany Kordeckiej.

Utwór jest dźwiękową zabawą z czasem i przestrzenią. Istnieje także w wersji na jeden flet z delay’em, opracowanej dla Grzegorza Olkiewicza. Prawykonanie Eco per flauti miało miejsce w Warszawie 4 czerwca 1980 roku. Od tamtego czasu Eco w obu wersjach wędruje dalej za sprawą kolejnych artystów. Nobilitacją dla utworu jest włączenie go do repertuaru wybitnych polskich flecistów Agaty Kielar-Długosz i Łukasza Długosza.

Grażyna Pstrokońska-Nawratil

Kompozytor, pedagog, wykładowca wrocławskiej Akademii Muzycznej im. K. Lipińskiego, którą ukończył w 2006 roku w klasie kompozycji Jana Antoniego Wichrowskiego. Od 2010 roku jest członkiem honorowym Polskiego Stowarzyszenia Kontrabasistów. W 2014 roku otrzymał tytuł doktora sztuk muzycznych w zakresie kompozycji i teorii muzyki, specjalności kompozycja. Od 2015 roku jest także nauczycielem przedmiotów teoretycznych w Państwowej Szkole Muzycznej I st. w Świdnicy. Otrzymał wyróżnienie w Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016. Wielokrotnie zasiadał w jury konkursów dla dzieci i młodzieży. Współpracuje z szeregiem kompozytorów polskich i zagranicznych. Od 2018 roku jest członkiem Związku Kompozytorów Polskich.

Źródło: amuz.wroc.pl

Fot: Adriana Wierzba (aether)

Structures of Time na dwa flety i fortepian (2018)

Utwór Structures of Time został skomponowany specjalnie dla Tria Łukasza Długosza. Inspiracją do napisania utworu stał się czas. Tytułowe Struktury czasu należy odczytywać nie tylko horyzontalnie, jak zwykło czynić się z mierzeniem czasu (powiedzenie „czas płynie”), ale także wertykalnie, jako jego kolejne warstwy. Podejście do czasu pionowo, a nie poziomo jest wyznacznikiem struktur zawartych w utworze, podzielonych pomiędzy wykonawców. Całość zespala się za pomocą polifonii i korespondencji dźwiękowej między instrumentami.

Utwór należy do grupy dzieł kompozytora, które w swej konstrukcji wykorzystują techniki kalkulacyjne specjalnie stworzonych do tego programów komputerowych. Po odpowiednim opracowaniu merytorycznym materiału dźwiękowego, kompozytor osiąga właściwą materię dźwiękową.

Grzegorz Wierzba

Kompozytorka, flecistka, pianistka i improwizatorka. Urodziła się w 1985 roku w Katowicach. Ukończyła studia kompozytorskie z wyróżnieniem w klasie prof. Aleksandra Lasonia w Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach. Od 2011 roku prowadzi zajęcia w Akademii Muzycznej w Katowicach. W 2015 roku uzyskała stopień doktora sztuki w dziedzinie kompozycji (Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie: Marcin Błażewicz – promotor).

Jest członkiem zwyczajnym Związku Kompozytorów Polskich jak i Stowarzyszenia Autorów ZAIKS. Od 2009 roku publikuje swoje utwory w Polskim Wydawnictwie Muzycznym. Jest wielokrotną stypendystką m.in. Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego.

Za osiągnięcia twórcze otrzymała szereg nagród i stypendiów artystycznych, m. in.: prezentacja kompozycji podczas 57. Międzynarodowej Trybuny Kompozytorów UNESCO w Lizbonie; nominacja do prestiżowej Nagrody Mediów Publicznych OPUS 2009 (edycja nie została rozstrzygnięta); I nagroda w Konkursie Kompozytorskim im. A. Malawskiego w Rzeszowie; dwukrotnie I nagroda na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim im. Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie, I nagroda w V Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim na Chóralną Pieśń Pasyjną w Bydgoszcz i inne.

Utwory Justyny Kowalskiej-Lasoń były wykonywane na wielu ważnych festiwalach i koncertach w kraju i za granicą.

Kompozytorka tworzy także grafiki komputerowe, które prezentowane są na autorskich wernisażach.

W lipcu 2012 roku ukazał się album płytowy „Śpiewam Nowoczesnego Człowieka” z muzyką kompozytorki w wykonaniu najwybitniejszych polskich orkiestr i zespołów kameralnych (Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia batutą Michała Klauzy oraz José Maria Florêncio, AUKSO pod batutą Marka Mosia, Chór Filharmonii Śląskiej pod dyrekcją Jarosława Wolanina, LASON Ensemble).

Jej postać została umieszczona wraz z 11 innymi polskimi kompozytorami w kalendarzu New Generation – Nowa Generacja Polskich Kompozytorów, wydanym przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne, m.in obok Marcela Chyrzyńskiego, Mikołaja Góreckiego, Pawła Łukaszewskiego, Pawła Mykietyna, Aleksandra Nowaka, Wojciecha Widłaka, Agaty Zubel.

Źródło: pwm.com.pl

Fot: Magdalena Hueckel © IMiT

Zmień moje plany i wydobądź dźwięki na 3 instrumenty równorzędne – flet i flet i fortepian (2018)

A wszystko, więc, stworzyło się jakby samo, z ducha czasu, myśli, intuicji i boskości…

Justyna Kowalska-Lasoń

Urodzony w 1954 roku w Warszawie, studiował kompozycję u Włodzimierza Kotońskiego oraz grę na kontrabasie u Alfreda Wieczorka i Andrzeja Mysińskiego w warszawskiej Akademii Muzycznej. W 1986 otrzymał stypendium Witolda Lutosławskiego, dzięki któremu w latach 1986-1987 kontynuował studia kompozytorskie u Isanga Yuna w Berlinie Zachodnim i Klausa Hubera we Fryburgu Bryzgowijskim. Jako kontrabasista koncertował w wielu krajach Europy, a także w Azji i Stanach Zjednoczonych, prezentując współczesny repertuar solowy. Uprawia również muzykę improwizowaną, grając z zespołami Kawalerowie Błotni i Laterna. W 1995 r. jego Historia bardzo prawdziwa na taśmę uzyskała drugą nagrodę (pierwszej nie przyznano) w konkursie radiowym EAR w Budapeszcie, a w 1999 Koncert à rebours na skrzypce i orkiestrę otrzymał rekomendację Międzynarodowej Trybuny Kompozytorów UNESCO w Paryżu.

Tadeusz Wielecki zajmuje się także propagowaniem muzyki współczesnej i edukacją artystyczną: w Polskim Radiu prowadził autorskie audycje dla dzieci i młodzieży Coś z niczego, Dźwiękowdzięki i Przeboje muzyki współczesnej. Współpracował z Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu i ze Stowarzyszeniem Kultury i Edukacji w Warszawie. Przewodniczył Komitetowi Artystycznemu festiwalu Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej „Światowe Dni Muzyki”, który w 1992 odbywał się w Warszawie. W 2004 został zaproszony jako wykładowca na Międzynarodowe Wakacyjne Kursy Nowej Muzyki w Darmstadcie. Komponował na zamówienie tych kursów, a także Warszawskiej Jesieni, Filharmonii Poznańskiej, Polskiego Radia i Polskiej Orkiestry Radiowej, festiwalu Klangspuren w Schwaz (Austria), festiwalu Ad Libitum w Warszawie, Orkiestry Symfonicznej w Hiroszimie, Klangforum Wien, Orkiestry Muzyki Nowej w Katowicach, Towarzystwa im. Szymanowskiego, Forbidden City Chamber Orchestra w Pekinie, Plural Ensemble w Madrycie, holenderskiej orkest de ereprijs oraz dla ensemble intercontemporain, Warsztatu Muzycznego, Kwartetu Śląskiego, Kwartludium, TwoGether Duo, Polskiej Orkiestry Radiowej, Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach i innych zespołów i instytucji.

W latach 1999-2016 Tadeusz Wielecki był dyrektorem Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”.

Źródło: pwm.com.pl

Fot: Mikołaj Wielecki

Thesis na flet solo (2001)

Tytuł nawiązuje do charakteru fragmentu otwierającego kompozycję. Powtarzane z drobnymi modyfikacjami figury dźwiękowe rozpoczynane są wciąż od tego samego wysokiego dźwięku. Każda figura grana jest zawsze w ten sam sposób: z największą energią początkową, dobitnie, jakby się stawiało jakieś stanowcze twierdzenie, jakby się próbowało kogoś uparcie do czegoś przekonać. Podobna fraza zamyka utwór, natomiast w jego części środkowej, w powolnym tempie i w niskim rejestrze (tu wykonawca zamienia flet C na flet altowy), pojawia się specyficzna melodia. Jej kolejne dźwięki grane są z coraz to inną artykulacją, zawsze tą samą dla określonej wysokości.

Thesis skomponowałem w 2001 roku dla wybitnej flecistki Carine Levine. W tym samym roku w Niemczech wykonała go po raz pierwszy. Od tamtej pory utwór grany był wielokrotnie, m. in. przez tak znakomitych flecistów, jak Mario Caroli i Łukasz Długosz.

Tadeusz Wielecki

Urodzony w 1971 roku, rodowity krakowianin, w zakresie kompozycji uczeń Marka Stachowskiego (Akademia Muzyczna w Krakowie) i Hansa Abrahamsena (Królewska Duńska Akademia Muzyczna w Kopenhadze); doskonalił swój warsztat pod kierunkiem Franco Donatoniego, Pera Nørgårda, Goce Kolarovskiego, Roberta Saxtona. Absolwent klasy organów Jana Jargonia.

Laureat międzynarodowych i krajowych konkursów kompozytorskich, m.in. prestiżowej 56. Międzynarodowej Trybuny Kompozytorów UNESCO w Paryżu, 2006 (za Wziemięwzięcie na orkiestrę i organy), stypendiów w Polsce, Danii, Wielkiej Brytanii i Włoszech. Autor kilkudziesięciu utworów wykonywanych w 16 krajach Europy, Turcji, USA, Japonii, Korei Płd., Argentynie, Meksyku, Azerbejdżanie, nagranych na kilkunastu płytach, wydanych w Polsce (PWM), Francji, Niemczech i we Włoszech, zamawianych przez renomowane instytucje, artystów i zespoły.

Mając 41 lat otrzymał z rąk prezydenta RP tytuł profesora. 2005 został kierownikiem Katedry Kompozycji, 2012-2020 dziekanem Wydziału Twórczości, Interpretacji i Edukacji Muzycznej Akademii Muzycznej w Krakowie. W macierzystej uczelni prowadzi klasę kompozycji, w której studiuje młodzież z Polski i wielu innych krajów. Do 2020 wypromował 7 doktoratów w dziedzinie sztuki. Gościnnie wykładał i prowadził kursy mistrzowskie m.in. w USA, Izraelu, Turcji, Włoszech, na Litwie, Słowacji i Węgrzech. Wielokrotny juror konkursów kompozytorskich w kraju i za granicą. 1998-2003 pierwszy kierownik Diecezjalnego Studium Muzyki Kościelnej w Bielsku-Białej. Członek Związku Kompozytorów Polskich.

W latach 90‘ stosował tradycyjne środki warsztatowe, w tym wyrazistą harmonię, ekspresyjny rytm i obsesyjną powtarzalność. Od 2000 zwrócił się ku radykalniejszej brzmieniowości, wielowarstwowej strukturze, grze muzycznych idiomów. Ostatnio zajmują go: intensywna ekspresyjność, mikrotonowość, autorska koncepcja „harmoniki obrotowej“.

Źródło: art.pl

Fot: Bartek Barczyk, udostępnione przez PWM

Widnokręgi na dwa flety i fortepian (2017)

Widnokręgi to utwór skomponowany latem 2017 roku na zamówienie Fundacji Piąta Esencja specjalnie dla duetu flecistów: Łukasza Długosza i Agaty Kielar-Długosz. Pisząc, inspirowałem się przede wszystkim specyficznym zestawieniem dwóch jednobrzmiących instrumentów, ściśle ze sobą powiązanych, podejmujących muzyczny dialog między sobą oraz tworzących, w duecie, przeciwwagę dla partii fortepianu, w której kluczowe znaczenie mają rezonans i wybrzmienie. Dźwiękowe linie, kręgi, spirale tworzą wieloodcinkową narrację o zróżnicowanej ekspresji.

Utwór został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Zamówień kompozytorskich” realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca w 2017 roku. Prawykonanie 14 października 2017 roku w Radziejowicach było dziełem Tria Łukasza Długosza.

Wojciech Widłak